Cariyelik

Cariyelik Türklerde odalık, kadın kö­le veya kadın hizmetçi olarak anlaşılmış­tır. Göktürklerdeki “küng” sözü köle statüsündeki bir cariye demektir. An­cak Türk kızları için böyle bir durum, Göktürk yazıtlarında gerçek bir felâket olarak tanıtılıyordu. Yalnızca bir Türk hakanı veya zengin bir Türk erkeği için cariye alma hakkı verilmiş gibi görünü­yordu. Cariyenin çocuklarının durumu ile miras hakları ise çok karanlıktır. Göktürk, Selçuk ve Osmanlılarda birinci kadınlardan; Hunlar ile Timurlularda bir “kuma” geleneği vardı. İkinci kadın­dan sonra kaim ve nikâhla alınan kadın­lar ise kumadırlar; cariye değildirler. Buna rağmen Türkmenlerin şeceresindeki Oğuz destanı parçasına göre, kuma­lardan doğan çocuklar bile, soylu olma­yan ve aşağı derecedeki Oğuz boylarını meydana getiriyorlardı. Hunlar ile Göktürklerde de bu, kesinlikle öyledir. As­lında bugünkü Batılı zenginlerin kadın çevreleri ve sekreterleri ile olan ilişki­lerini düşünürsek, cariyelik müessesesi­ni de romantikleştirmeye ve büyütmüş olmaya bir gerek yoktur. Aralarında yal­nızca zaman ve yer ayrılığı vardır.