Hormonlar Ve İlaçlar

HORMONLAR VE İLÂÇLAR
İnsan vücudu bir takım organ ve sistemlerden oluşur. Bunlar, hareket sistemi (kemikler, eklemler ve kaslar), dolaşım veya damar sis­temi, sinir sistemi, sindirim’ sistemi, solunum sistemi, idrar ve üreme sistemi kadınlarda, memeler de bu sistem içinde değerlendirilir) ve beş duyu organları. Bir de endokrin sistem denilen, ;iç salgı bezleri vardır. Bunların bir özelliği ayrıca salgı kanalları yoktur ve saldık­ları hormonları doğrudan doğruya çevrelerindeki kan damarlarına dökerler ve hemen ikana, karışırlar. Bunlar arasrnda en önemlileri, be­yinde hipofiz, boyunda yer alan tiroid ve karın boşluğunda böbrek­ler üstünde yer alan böbrek üstü bezleridir.

Bunlara erkeklerde hus­yeleri (er bezlerini) kadınlarda yumurtalıkları eklemekteyiz. Zira, her ikiside çift fonksiyonlu bezlerdir. Er bezleri, erkek tohum hücrelerini (spermleri) yaparlar ve bunları ayrı bir kanalla er suyu keselerime gönderirlerken saldıkları erkek hormonunu doğrudan doğruya! kan damarlarına dökerler. Keza, kadınlarda yumurtalıklar yaptıkları yu­murtayı (dişi tohum hücresini) rahim borularına atarken, saldıkla­rı iki tür kadın hormonunu doğrudan doğruya kan damarlarına dö­kerler.

Hormonlar normal yaşam için mutlak ve zorunlu olan madde­lerdir. Hipofiz, tiroid, böbreküstü ile yumurtalık (erkeklerde husye­lerin) saldıkları hormonlar birbirlerini tamamlar ve etkilerler. Cinsi­yete ve yaşa göre bu bezlerin saldıkları hormonların, miktarı ve et­kileri bir denge içinde fonksiyon görürler. Bunlardan biri veya bir kaçının azlığı veya çokluğu dengeyi bozar. Dengenin bozulma de­recesine göre de, o insanda hafiften çok ciddiye kadar hastalıklara sebep olur. Bu husus eskiden beri bilinen bir gerçektir ve yeni de­ğildir.

Şu halde, özet olarak diyebiliriz ki, tüm hormonlar ve özellikle kadın ve erkek hormonlarının vücutta fazla miktarda ve devamlı ya­pımı veya dışarıdan (ister ağızdan alınmak, ister enjeksiyon veya di­ğer yollarla) vücuda verilmesi, hormonal dengeyi bozmaktadır. Bu­gün, vücuttaki hormon dengesi ile kanserler arasında yakın bir iliş­ki oldu’giu herkesçe kabul edilmiş bir husustur. Böylece, uzun süre devam eden cinsel hormonlarda aşırı fazlalık, cinsel organ kanserlerine sebep teşkil etmektedir diyebiliriz. Aşırı hormonal etkiler so­nucu prostat rahim ve göğüs (meme) kanserleri daha sık görülmek­tedir.

Doğum kontrol hapları (gebeliği önleyici haplar) kansere yol açar mı? sorusu sık sık sorulan sorulardandır. Zaman zaman bununla ilgili yazılar basında çıkmaktadır. Bu konuya, da değinmek isteriz. Bunlar, her firmanın kendine öz hazırladığı ve değişik oranlarda ya­pılmış iki hormonun birleşimidir. Amaç hipofiz bezine ve sonra yu­murtalıklara etki yaparak yumurtlamayı durdurmaktır. Böylece, yu­murtlama, yani kadın tohum yumurtası olmayınca da gebelik yer al­maz. Şu halde, bir çok hususlarla birlikte yaş faktörünü de dikkate alarak kullanılması gerekir bunların. Aksi takdirde çok miktarda ve devamlı kullanılması kuşkusuz vücuttaki hormonal dengeyi bozar. Bu da yukarıda belirttiğimiz sonuca neden olabilir. Bu nedenle, bu haplar muhakkak bir hekim kontrolü altında ve ancak belirli bir sü­re için kullanılabilir kanısındayız. Sürekli kullanmanın kanser dışın­da, bir çok yan etkileri olduğu bilinmektedir.

İlaçlara gelince: Bilindiği gibi hastalıklarda kullanılan ilâç­ların hemen tümü doğal veya sentetik, şimik (kimyasal) maddelerin birleşimidir. Bu birleşimlerin şekli ve miktarları, de’ğil yanlız imal eden firmadan firmaya, ülkeden ülkeye de değişmektedir. Böylece, alınajn ilâçlar dünyanın değişik yerlerinde değişik sonuçlar gösterir­ler. Bu şimik maddelerin bazılarının çok miktarda ve sürekli kullanıl­malarının karstonojik etkiler gösterdikleri belirlenmiştir.
Bu nedenle, ilâçları, özellikle antibiyotik, ağrı kesici, uyku ve­rici, sentetik perhiz hapları ve hormon preparatları gibi ilâçları her halde hekim önerisinde ve dikkatli kullanmak gereklidir.